आयु.मधुकर रामटॆके यांच्या ब्लो‘गवरून साभार....http://mdramteke.blogspot.in/2014/07/blog-post_9.html
बुधवार, ९ जुलै, २०१४
पुणे विद्यापीठ नामविस्तार!
पुणे विद्यापिठाचे नामविस्तार विधानसभेत पास झाल्यावर काही लोकाना पोटशूळ उठले असून विद्यापिठाना कोणत्याही व्यक्तीचे नाव देऊ नये असा युक्तीवाद करणारे सर्वत्र हिंडताना दिसत आहेत. विद्यापिठाना फक्त स्थलनाम लागू असावा असा यांचा आग्रह आहे पण आजवर नावावरुन अस्तित्वात असलेल्या अनेक विद्यापिठांविरुद्ध या लोकानी कधी ब्र शब्द उच्चरलेला दिसत नाही. अगदी भारतातच नाही तर जगभरात असे दिसून येते की विद्यापिठाना फक्त स्थलनामच नाही तर व्यक्तीचे नाव देण्याची पद्धत आहे. जगातील नंबर दोनचे विद्यापिठ म्हणून ज्याची ख्याती आहे ते अमेरीकेतील प्रसिद्ध विद्यापिठ हारवर्ड युनिव्हर्सिटी हे व्यक्तीनामाचे सर्वज्ञात उदाहरण आहे. अमेरीकेतील प्रसिद्ध उद्योगपती जॉन हारवर्ड यांचे नाव या विद्यापिठाला दिले असून सन १६३६ पासून हे विद्यापिठ अस्तित्वात आहे. शैक्षणीक वर्ष २०१३-१४ मध्ये जगात ११ क्रमांकावर असलेली अमेरीकेतीलच येले युनिव्हर्सिटी सुद्धा एलिहू येले याच्या नावे आहे. जगात ३५ व्या क्रमांकावर असलेली McGill University,Canada सुद्धा व्यक्तीच्या नावे आहे. जगात ३६ व्या क्रमांकावर असलेली Karolinska Institute, Sweden सुद्धा त्यांचा राजा Karl तेरावा याच्या नावे आहे. जगात ६५ व्या क्रमांकावर असणारे Rice University, ही सुद्धा अमेरीकेतील व्यक्तीनाम असलेली युनिव्हर्सिटी आहे. ही तर फक्त टॉप-१०० यादीतली नावं आहेत. जे वरील यादीत मोडत नाहीत अशा सगळ्या विद्यापिठांचा अभ्यास केल्यास शेकडो विद्यापीठं सापडतील जी व्यक्तींच्या नावे आहेत.
खरंतर सावित्रीमाईच्या नावाला विरोध असण्याचे काहीच कारण नाही. भारतातील स्त्रीशिक्षणाचा पाया घालणा-या सावित्रीमाईचे नाव पुणे विद्यापिठाले देणे म्हणजे एका अर्थाने विद्यापिठाचा सन्मान करणे होय. युजीसीच्या साईटवर रामानंद तीर्थ, स्वामी विवेकानंद, कोणतातरी आचार्य, कोणीतरी गुरु, कवी कालीदास, चाणक्य, विनोबा भावे पासून अटलबिहारी वाजपेयी व तिकडे दक्षीणेत तर नटांच्या नावा पर्यंत मजल गेलेली दिसते. या सगळ्यांच्या नावाने विद्यापीठ असू शकते. अमेरीकेत उद्योगपतीच्या नावे असू शकते. तर पुण्यात ज्यानी स्त्रीशिक्षणाचा पाया घातला त्या सावित्रीमाईचं नाव पुणे विद्यापिठाला देताना सगळ्याना अभिमान वाटायला हवं होतं, ऊर भरून यायला हवं होतं. माईचं कार्य पाहता त्यांचं नाव देण्यात कोणालाच, कोणतीच अडचण व्हायला नको होती. तरी काहीना मात्र त्रास होतोय... अन युक्तीवाद काय तर म्हणे व्यक्तीनाम नको...! बरं मग खाली मी ६४ विद्यापिठांची यादी दिली आहे जे स्टेट युनिव्हर्सिटीज असून व्यक्तीच्या नावे आहेत. त्यावर तुम्ही कधी बोललात का? नाही बोललात तर का नाही बोललात? अन एवढे सगळे व्यक्तीनाम असलेले विद्यापीठ देशभर अस्तित्वात असताना नेमक्या सावित्रीमाईच्या वेळीच तुमच्या पोटात का दुखू लागले आहे? असा थेट सवाला आहे.
साधू संत, गुरु-बाबा, भोंदू महाराज व शेंडीधा-यांच्या नावे असलेली विद्यापीठं तुम्हाला भुषणावह वाटतात, पण उदात्त हेतूने समाजात शैक्षणीक क्रांतीचा पाया घालणा-या बहुजन व्यक्तीचे नाव मात्र वर्ज्य...! का? तर, या व्यक्तीच्या कामाचा अंतीम परिणाम जातीयवाद्यांच्या प्रतिगामी तत्वावर हतोडा चालवित आहे. अनेक पिढ्या पासून बांधलेले सनातनी किल्ले सावित्रीच्या कार्यातून उध्वस्थ होत आहेत. संवर्णांच्या हातून सगळी सत्ता खेचून घेण्याचे व बहुजनांच्या हाती देण्याचे कार्य पार पडत आहे. ही आहेत विरोधाची खरे कारणे. म्हणून काहींच्या पोटात दुखू लागले आहे. या दुखण्यावर एकच उपाय... जरा जुनी मळमळ ओकून टाका व नव्या विचाराचा स्विकार करा. आहात तसेच रहाल तर त्रास आम्हाला नाही, तुम्हालाच होणार आहे. बघा पटतं का!
भारतात अनेक विद्यापिठाना महान व्यक्तींची नावे दिली आहेत. युजीसी (युनिव्हर्सीटी ग्रांट कमिशन) च्या यादीत खालील विद्यापिठे दिसतात.
सेंट्रल युनिव्हर्सिटीज
१ 1 मौलाना आझाद नॅशनल उर्दू युनिव्हर्सीटी, हैद्राबाद.
2 हरिसिंग गौर विश्वविद्यालय, सागर (मध्य प्रदेश)
3 इंदिरा गांधी नॅशनल ट्राईबल युनिव्हर्सीटी, (मध्य प्रदेश)
स्टेट युनिव्हर्सिटीज
1 Acharaya N.G.Ranga Agricultural University, Hyderabad
2 Acharaya Nagarjuna University, Guntur
3 Adikavi Nannaya University, Rajamundry, AP
4 Damodaram Sanjivayya National Law University, Visakhapattanam.
5 Dr. N.T.R. University of Health Sciences, Vijaywada.
6 Dr. Y.S.R. Horticultural Univerity, AP
7 Jawaharlal Nehru Architecture and Fine Arts University, AP.
8 Jawaharlal Nehru Technological University, Kukatpalli.
9 Osmania University, Hyderabad
10 Kavi Kulguru Kalidas Sanskrit Vishwavidyalaya, Ramtek.
11 Shivaji University, Kolhapur.
12 Smt. Nathibai Damodar Thackersey Women's University, Mumbai.
13 Arybhatta Knowledge University, Patana.
14 Bhupender Narayan Mandal University, Bihar.
15 Chanakya National Law University, Patana.
16 Jai Prakash vishwavidyalaya(university), Patana.
17 Kameshwar Singh.Darbhanga Sanskrit Vishwavidyalaya, Bihar.
18 Lalit Narayan Mithila University, Bihar.
19 Maulana Mazharul Haque Arabic & Persian University, Bihar.
20 Rajendra Agricultural University, Bihar.
21 Veer Kunwar Singh University, Bihar.
22 Dharmsinh Desai University, Gujrat
23 Hemchandracharya North Gujarat University, Gujrat
24 Krantiguru Shyamji Krishna Verma Kachchh University, Gujrat.
25 Krishnakumarsinhji Bhavnagar University, Gujrat.
26 Chaudhary Sarwan Kumar Himachal Pradesh Krishi Vishvavidyalaya, Himachalpradesh.
27 Dr. Y.S.Parmar University of Horticulture & Forestry, HP
28 Vinoba Bhave University, Jharkhand.
29 Shree Sankaracharaya University of Sanskrit, Kerala.
30 Thunchath Ezhuthachan Malayalam University, Kerala.
31 Atal Bihari Vajpayee Hindi Vishwavidyalaya, MP
32 Awadesh Pratap Singh University, MP
33 Barkatullaah University, MP
34 Devi Ahilya Vishwavidyalaya, MP
35 Mahaishi Panini Sanskrit Vishwavidyalaya, MP
36 Maharishi Mahesh Yogi Vedic Vishwavidyalaya, MP
37 Makhanlal Chaturvedi Rahtriya Patrakarita National University of Journalism, MP
38 Rani Durgavati Vishwavidyalaya, MP
39 Biju Patnaik University of Technology, Orisa.
40 Fakir Moham University, Orisa.
41 Shri Jagannath Sanskrit Vishwavidyalaya, Orisa.
42 Veer Surendra Sai University of Technology, Orisa.
43 Bidhan Chandra Krishi Vishwavidyalaya, West Bengal
44 Kazi Nazrul University, WB
45 Netaji Shubhash Open University, WB
46 Rabindra Bharati University, WB
47 Chandr Shekhar Azad University of Agriculture & Technology, UP
48 Choudary Charan Singh Univeersity, UP
49 Deen Dayal Upadhyay Gorakhpur University, UP.
50 Dr. Ram Manohar Lohia Awadh University, UP.
51 Dr. Shukantla Mishra Uttar Pradesh Viklang Vishwavidyalaya, UP.
52 Narendra Deo University of Agriculture & Technology, UP.
53 Sampurnanand Sanskrit Vishwavidyalaya, UP.
54 Veer Bahadur Singh Purvanchal University, UP.
55 Alagappa University, TN
56 Anna University, TN
57 Annamalai University, TN
58 Bharathiar University, TN.
59 Bharathidasan University, TN.
60 Mother Teresa Women's University, TN.
61 Tamilnadu Dr. M.G.R.Medical University, TN.
62 Rani Channamma University, Karnatka.
63 Vesveswaraiah Technological University, Karnatka.
64 Vijayanagara Sri Krishnadevaraya University, Karnatka.
टीप: वरील सर्व युनिव्हर्सिटीज हे युजीसीच्या साईटवरुन घेतले असून मोजक्याच पाच-सहा स्टेटस मधून काढलेली यादी आहे. तुम्ही स्वत: खालील युजीसीच्या वेबसाईटवर जाऊन बाकी यादी पाहू शकता.
No comments:
Post a Comment